آیت ا… خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی ، از شخصيتهاي اسلامي است که با قرآن مانوس است و بر علوم مختلف قرآنی تسلط دارد . ايشان در مناسبتهاي مختلف ، رهنمودهای ارزشمندي را درخصوص نشر و گسترش معارف قرآنی ارائه داده است . چندی پیش جمعی از بانوان قرآن پژوه ایراني به حضور رهبر معظم انقلاب رسیدند . اين ديدار فرصتی فراهم كرد تا ایشان نكاتي را درباره تحقیق و پژوهش در قرآن ، یادآور شود .
رهبر انقلاب اسلامی قبل از هرچیز ، حضور زنان ایرانی در عرصه های مختلف پژوهشی بویژه قرآن پژوهی را مبارک خواند و فرمود : ” بانوان کشور ما در همه عرصه های علمی حضور دارند ، آن هم حضور فعال و تحسین برانگیز و بخصوص حضور در فعاليتهاي قرآنی ، که بسیار ارزشمند است . “
آیت ا… خامنه ای همواره تاکید مي کند که برای انجام هرگونه فعالیت قرآنی ، باید با این کتاب حيات بخش ، مانوس شد. ایشان می فرماید : ” انس با قرآن ، نعمت بزرگی است و هرکس از این نعمت برخوردار باشد ، بسیاری از نعمتهای معنوی نصیبش می شود که دیگران از آن محرومند . “
رهبر معظم انقلاب ، در دیدار بانوان قرآن پژوه ، در توضیح این مساله فرمود : ” ( در پژوهشهای قرآنی ) انس با خود قرآن لازم است . یعنی پژوهنده قرآنی باید با مجموع قرآن مانوس باشد . تلاوت قرآن ، دوباره و سه باره خواندن آن و تدبر در قرآن ، كمك مي كند به اينكه ما وقتي در يك موضوع خاصي در قرآن دنبال حقايق مي گرديم ، درباره آن موضوع به نتيجه اي برسيم . پس انس با قرآن لازم است . ” رهبر انقلاب اسلامی ایران ، مراحل انس با قرآن را فراگیری ، تلاوت صحیح ، فهم معانی ، حفظ و تدبر در قرآن ، مي داند .
بی شک ، تفکر و تدبر در قرآن ، مرحله ای مهم در کار هر پژوهنده قرآنی است . اما قرآن این کار را مختص محققان نمی داند ، بلکه از همگان می خواهد تا در آيه هاي قرآن و همه آفريده هاي خداوند ، تفکر کنند . در سوره ص آیه 29 می خوانیم : ” (قرآن) کتابی است پربركت كه بر تو ( پیامبر ) نازل کردیم تا در آیاتش تدبر كنند و خردمندان از آن پند گیرند . ” به لحاظ اهمیت تدبر در قرآن ، آیت ا… خامنه ای نیز بر آن تکیه می کند و اصولا ً قرآن را برای اندیشیدن و فهمیدن می داند . ايشان می فرماید : ” وقتی قرآن را فهمیدید ، می توانید تدبر کنید و در کلمات آن بیندیشید . با همین نگاه ، یک دنیا معرفت و بصیرت نصیب شما می شود . “
از دیگر نکاتی که رهبر معظم انقلاب برای استفاده بیشتر از قرآن ضروري مي داند ، تزکیه و پاکی دل است . ایشان در سخنرانی خود در جمع بانوان قرآن پژوه فرمود : ” فردی که می خواهد در مسير فعاليتهاي قرآني حرکت کند ، باید دل را برای مواجهه با حقیقت ناب قرآن آماده سازد ، یعنی پاکیزگی دل / اگر دل پاک و آماده پذیرش حق و حقیقت نباشد ، هنگامی که با قرآن مواجه شود ، از قرآن استفاده ( مطلوب ) نخواهد کرد . ” ایشان در سخن دیگری این واقعیت را چنین تبيين می كند : ” با قرآن باید مثل آینه مواجه شد ، پاکیزه و براق و بی زنگار ، تا در دل ما منعکس شود . قرآن باید در جان ما انعکاس بيابد … اين برای کسانی است که دلشان را مصفا و نفس خود را پاکیزه کنند و با ایمان و باور ، با قرآن مواجه شوند . “
در این راستا ، رهبر معظم انقلاب ، بیماریهای اخلاقی چون حسد ، حرص ، دنیا طلبی و کتمان حق را مانع از استفاده درست از اقيانوس بيكران قرآن می داند .
کسی که قصد تحقیق در معارف قرآنی را دارد ، باید از لوازم و مقدمات آن نیز برخوردار باشد . به تعبير آیت ا… خامنه ای : ” انسان باید مقدمات و مبادی فهم قرآن را بداند . ازجمله آنها همین آشنایی با زبان ، نکات و دقایق آن ، آشنایی با بعضی از مبانی اصول فقه ، و همچنین آشنايي با روایاتی که در ذیل قرآن آمده است ، اینها همه در پژوهشهای قرآنی مؤثر است . ” رهبر انقلاب اسلامی ، يادآور شدند كه انديشمندان بزرگ اسلامي ، کتابهای فراوانی درباره قرآن نگاشته اند و دهها تفسیر ارزشمند درمورد آیات نورانی قرآن به رشته تحریر درآمده است که توجه به این آثار می تواند برای همه مردم ، بویژه قرآن پژوهان مفيد و موثر باشد .
یکی از مسائل مهمی که همواره مورد تاکید جدی آیت ا… خامنه ای است ، عمل به آموزه ها و معارف قرآن کریم است . چراکه این امر می تواند گره گشاي بسیاری از معضلات فردی و اجتماعی مسلمانان باشد و سعادت اخروی را برای آنان به ارمغان آورد . رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی اخیر خود فرمود : ” با قرآن باید عجین شد . مفاهیم قرآنی ، مفاهیمی برای زندگی است ، فقط معلومات نیست . گاهی انسان معلومات قرآنیش خوب است ، اما در زندگی او ، از قرآن هیچ اثری ديده نمي شود . ما باید تلاشمان این باشد که قرآن در زندگی ما تجسم پیدا کند . همانطور که یکی از زوجات مکرمه پیامبر اکرم ، درباره اخلاق آن حضرت گفت که : کان خلقه القرآن ، اخلاق او قرآن بود ، یعنی او قرآن مجسم بود . این باید در جامعه ما تحقق پیدا کند . “
عمل به قرآن نه تنها باعث تحول در زندگی شخصی و سعادت فرد مسلمان می شود ، بلکه نجات امت اسلامی نیز وابسته به شناخت قرآن و عمل به برنامه هاي آن است . آیت ا… خامنه ای می فرماید : ” قرآن باید محور اجتماع امت اسلامی و همه ملتهای مسلمان باشد . اگر ما ، امت بزرگ اسلامی ، مفاهیم و تعالیم قرآن را محور تجمع خودمان قرار دهیم ، وضع دنیا و وضع امت اسلامی دگرگون مي شود . ” ایشان علاج دردها و معضلات دنیای اسلام را ایمان راسخ به قرآن و عمل به این کتاب بزرگ آسمانی می داند و معتقد است جامعه ای که با معرفت قرآنی آگاه و روشن شود ، روحیه اش قوی مي شود و دشمن نمی تواند بر آن مسلط شود .
رهبر معظم انقلاب در توصیه ای دیگر می فرماید : ” قرآن مثل یک کتاب معمولی نیست که آدم یک بار آن را بخواند ، بعد ببندد و كنار بگذارد . نه ( قرآن ) مثل آب آشامیدنی ، حیات بخش است ، همیشه مورد نیاز است ، تاثیر آن تدریجی و در طول زمان است ، نهایت ندارد . هدایت قرآن ، پايان ناپذير است ، هرچه شما از قرآن فرا بگیرید ، باز بابهاي دیگری هست که بايد گشوده شود ، مجهولات دیگری نيز هست که بايد معلوم شود ، قرآن اینجوری است . ” به همین دلیل ، قرآن معجزه بزرگ و جاويدان حضرت محمد (ص) نام گرفته و برای همیشه تازه و پاسخگوی نیازهای جامعه بشري است .
رهبر معظم انقلاب ، در دیدار بانوان قرآن پژوه

صفحات: 1· 2