أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَي الابِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ وَ إِلَي السَّماءِ كَيْفَ رُفِعَتْ وَ إِلَي الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ وَ إِلَي الارْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ فَذَكِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ 1
آیا به شتر نمی ننگرند که چگونه آفریده شده وبه آسمان که چگونه برافراشته شده ؟وبه کوه ها که چگونه برپا داشته شده ؟وبه زمین که چگونه گسترده شده است؟
این آیه منکرین را نخست دعوت می کند به اینکه در شتر بنگرید،که چگونه خلق شده وخداوند آن را چگونه از زمین مرده،وفاقد حیات بی شعور به این صورت درآورده است. 2

در مجمع البیان به نقل از ابی عمروبن علاو زجّاج گفته است:«آیا با بیشترین نگاه کردن به او وآنچه خداوند ترکیب نموده از شگفتی های خلقت که با تمام بزرگی وقوتش کودکی آن را خوار کرده ومطیع ورام او می شود» 3
آیا گمشدگان وادی غفلت،به اسرار شگفت انگیز این موجود اندیشه نمی کنند،تا راهی به حق یافته واز بی راهه بازگردند.به آسمان نگاه کنید که چگونه افراشته شده که در آن خورشید وماه وستارگان درخشنده برای بقای زندگی انسان آفریده شده اند .هر روز در پرتو اکتشافات جدید عظمت آسمان بیش از پیش بر انسان نمایان شده،تفکر ونگرش در کوه ها که خداوند به منزله میخ های زمین قرار داده ودر درون خود آب ها ومعادن ذخیره شده برای استفاده بشر حفظ نموده است
«واگر کوه ها نبودند زمین اهلش را فرو می برد» 4
به مسطح وگسترده بودن زمین نگاه کنید که شایسته زندگی برای بشر است در تفسیر کبیر آمده است که:
اعراب در گذشته قبل از هر چیز چشمشان به شتری که بر آن سوار بودند می افتاد ودر فکر فرو می رفتند وهنگامی که بالای سرشان نگاه می کنند چیزی جزآسمان مشاهده نمی نمودند ،وهنگامی که به چپ وراست خود نظر می افکندند ،جز کوه ها چیزی مشاهده نمی شد،وهنگامی که به زیر پای خود نگاه می کند چیزی جز زمین وجود نداشت،گویی خداوند به آنها دستور اندیشه کردن می دهد ،اندیشه ای به هنگام تنهایی که طبعاًبر محور این چهار چیز دور می زند
1-غاشیه ،20-17
2 - طباطبائی المیزان،ج20،ص400
3-طبرسی،مجمع البیان،ج10،ص338
4 -همان

یا حضرت معصومه، ای یادگار زهرا
بزم عزا به پا کن امشب برای بابا
ای شیعیان بیارید عطر و گلاب و قرآن
موسی بن جعفر آزاد، گردد ز کنج زندان
شهادت غریبانه امام کاظم(ع) تسلیت باد

امام کاظم(ع) می فرمایند:
هر که خشم خود را از مردم باز دارد، خداوند عذاب روز قیامت را از او باز می دارد.
شهادت امام کاظم(ع) تسلیت باد

قالَ الاِْمامُ الْكاظم(عليه السلام) :

1- تعقّل و معرفت
«ما بَعَثَ اللّهُ أَنْبِياءَهُ وَ رُسُلَهُ إِلى عِبادِهِ إِلاّ لِيَعْقِلُوا عَنِ اللّهِ، فَأَحْسَنُهُمُ اسْتِجابَهً أَحْسَنُهُمْ مَعْرِفَةً لِلّهِ، وَ أَعْلَمُهُمْ بِأَمْرِ اللّهِ أَحْسَنُهُمْ عَقْلاً وَ أَعْقَلُهُمْ أَرْفَعُهُمْ دَرَجَةً فِى الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ.»:
خداوند پيامبران و فرستادگانش را به سوى بندگانش بر نينگيخته، مگر آن كه از طرف خدا تعقّل كنند. پس نيكوترينشان از نظر پذيرش، بهترينشان از نظر معرفت به خداست، و داناترينشان به كار خدا، بهترينشان از نظر عقل است، و عاقلترين آنها، بلند پايه ترينشان در دنيا و آخرت است.
2- حجّت ظاهرى و باطنى
«إِنَّ لِلّهِ عَلَى النّاسِ حُجَّتَيْنِ، حُجَّةً ظاهِرَةً وَ حُجَّةً باطِنَةً، فَأمّا الظّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الاَْنْبِياءُ وَ الاَْئِمَّةُ وَ أَمَّا الْباطِنَةُ فَالْعُقُولُ.»:
همانا براى خداوند بر مردم دو حجّت است، حجّت آشكار و حجّت پنهان، امّا حجّت آشكار عبارت است از: رسولان و پيامبران و امامان; و حجّت پنهانى عبارت است از عقول مردمان.
3- صبر و گوشهگيرى از اهل دنيا
«أَلصَّبْرُ عَلَى الْوَحْدَةِ عَلامَةُ قُوَّةِ الْعَقْلِ، فَمَنْ عَقَلَ عَنِ اللّهِ تَبارَكَ وَ تَعالى إِعْتَزَلَ أَهْلَ الدُّنْيا وَ الرّاغِبينَ فيها وَ رَغِبَ فيما عِنْدَ رَبِّهِ وَ كانَ اللّهُ آنِسَهُ فِى الْوَحْشَةِ وَ صاحِبَهُ فِى الْوَحْدَةِ، وَ غِناهُ فِى الْعَيْلَةِ وَ مُعِزَّهُ فى غَيْرِ عَشيرَة.»:
صبر بر تنهايى، نشانه قوّت عقل است، هر كه از طرف خداوند تبارك و تعالى تعقّل كند از اهل دنيا و راغبين در آن كناره گرفته و بدانچه نزد پروردگارش است رغبت نموده، و خداوند در وحشت انيس اوست و در تنهايى يار او، و توانگرى او در ندارى و عزّت او در بىتيره و تبارى است.
4- عاقلان آينده نگر
«إِنَّ الْعُقَلاءَ زَهَدُوا فِى الدُّنْيا وَ رَغِبُوا فِىالاْخِرَةِ لاَِنَّهُمْ عَلِمُوا أَنَّ الدُّنْيا طالِبَةٌ وَ مَطْلُوبَةٌ وَ الاْخِرَةُ طالِبَةٌ وَ مَطْلُوبَةٌ مَنْ طَلَبَ الاْخِرَةَ طَلَبَتْهُ الدُّنْيا حَتّى يَسْتَوْفى مِنْها رِزْقَهُ، وَ مَنْ طَلَبَ الدُّنْيا طَلَبَتْهُ الاْخِرَةُ فَيَأْتيهِ الْمَوْتُ فَيُفْسِدُ عَلَيْهِ دُنْياهُ وَ آخِرَتَهُ.»:
به راستى كه عاقلان، به دنيا بىرغبتند و به آخرت مشتاق; زيرا مىدانند كه دنيا خواهانست و خواسته شده و آخرت هم خواهانست و خواسته شده، هر كه آخرت خواهد دنيا او را بخواهد تا روزىِ خود را از آن دريافت كند، و هر كه دنيا را خواهد آخرتش به دنبال است تا مرگش رسد و دنيا و آخرتش را بر او تباه كند.
5- تضرّع براى عقل
«مَنْ أَرادَ الْغِنى بِلا مال وَ راحَةَ الْقَلْبِ مِنَ الْحَسَدِ وَ السَّلامَةَ فِى الدّينِ فَلْيَتَضَّرَعْ إِلَى اللّهِ فى مَسْأَلَتِهِ بِأَنْ يُكْمِلَ عَقْلَهُ، فَمَنْ عَقَلَ قَنَعَ بِما يَكْفيهِ وَ مَنْ قَنَعَ بِما يَكْفيهِ اسْتَغْنى وَ مَنْ لَمْ يَقْنَعْ بِما يَكْفيهِ لَمْ يُدْرِكِ الْغِنى أَبَدًا.»:
هر كس بىنيازى خواهد بدون دارايى، و آسايش دل خواهد بدون حسد، و سلامتى دين طلبد، بايد به درگاه خدا زارى كند و بخواهد كه عقلش را كامل كند، هر كه خرد ورزد، بدانچه كفايتش كند قانع باشد. و هر كه بدانچه او را بس باشد قانع شود، بىنياز گردد. و هر كه بدانچه او را بس بُوَد قانع نشود، هرگز به بىنيازى نرسد.

گرفته شده از این لینک

«فَسیرُوا فِی الأرضِ فَانظُرُوا کَیفَ کَانَ عَاقِبَةُ المُکَّذِبِینَ» 1
در زمین بگردید وببینید فرجام انکار پیشینیان چگونه بوده است؟
«در زمین گردش وسیر کنید واخبار تکذیب کنندگان را وآنچه را که به آنها رسیده،با دیده عبرت بنگرید تا پند بگیرید ودیگر همچون آنها عمل نکنید وراه تکذیب وانکار پیامبر را در پیش نگیرید»؛ 2
زیرا این آدم نماهای مغرور و واژگون در غرایز وشهوت ،حقایق و واقعیت حیات  ورهبران الهی را تکذیب کردند.امر به گردش ودیدن آثار پیشینیان ،ملت های گذشته و پادشاهان وفراعنه گردنکش ،به جهت عبرتی است که در دیدن آثار آنان وجود دارد،چه آنکه می بینیم آنان از بین رفته بدون اینکه قصرهای بلندشان ویا گنج های ذخیره شده آنها ویا تخت های مجللشان برایشان فایده ای داشته باشد.امر به سیر در زمین امری محال نیست ،بلکه مقصود شناخت احوال تکذیب کنندگان است ،زیرا اثر مشاهده آثار گذشتگان قوی تر از شنیدن آثار آن است.
هنگامی که در برابر آثار گذشتگان قرار می گیریم ،گویا یک مرتبه ویرانه ها جان می گیرند واستخوان های پوسیده از زیر خاک زنده می شوند،وجنب وجوش پیشین خود را آغاز می کنند .گذشته دور برای ما ترسیم می شود که دورنمای واقعی برای عبرت وتجربه نظر کنندگان است.بار دیگر نگاه می کنیم همه را خاموش وفراموش شده می بینیم.مقایسه این دو حالت نشان می دهد افراد خودکامه چه کوتاه فکرند که برای رسیدن به هوسهای بسیار زود گذر به هزاران دروغ وجنایت آلوده می شود.چه بسا ضرورت کاوش ودقت در فرجام تکذیب کنندگان دین الهی الزامی است.
«قُل سِیرُوا فِی الأرضِ فأَنظِرُوا کَیفَ کَانَ عَاقِبَةُ المُجرِمِینَ» 3
بکو در زمین بگردید پس ببین فرجام گنه پیشگان چگونه بود.
خداوند دستور می دهد که در زمین سیر کنند وعاقبت مجرمینی که انبیاءرا تکذیب کرده وانذار آنها را به هیچ گرفتند،ببینند که بازدید از آثاربه جا مانده آنها یکی از ابزار رشد وتعالی وتربیت می باشدو همچنین نظر وتفکر در عاقبت امر ایشان که خانه های خرابشان وآبادی های ویران وخالی ایشان بر آن دلالت دارد برای صاحب بصیرتی که بخواهد عبرت بگیرد کافی است.
آیت الله مکارم شیرازی در تشریح آیات فرموده :«کمی در جهان سیر کنید وآثار این گذشتگان مجرم وگنهکار ومنکر توحید ومعاد را بنگرید.چرا که مشاهده یکی از آثار آنچنان طوفانی در دل وجان انسان بر پا می کند که مطالعه چندین کتاب قطور چنان اثری ندارد»  4
سپس باید نگریست که چگونه خدا آنها را هلاک کرد ودیار آنها را قلع وقمع گردانید.باید از کفر محرمان وگناه کاران عبرت گیرند،زیرا برای مسلمانان در ترک گناهان وترس از عاقبت آنان لطف بزرگی است.

1 -آل عمران،137؛نحل ،35
2-طبرسی،مجمع البیان،ج2،ص397
3 -نمل ،69
4-مکارم شیرازی،تفسیر نمونه ،ج15،ص531،530

قسمتی از پایان نامه من با موضوع نگاه در آیات وروایات

به مناسبت وفات حاج ملا آقا جان زنجانی

یکی از شاگردان حاج ملا آقاجان زنجانی میفرمودند:

از سخنان شفابخش و سازنده این مرد الهی جملات حکمت آمیز بود که یکروز که حین قدم زدن در بیابان بودیم ایشان به من گفتند:

” پشت سرت را خوب نگاه کن ببین چگونه سایه ات به دنبال تو می آید حالا تو به دنبال سایه ات برو هرچه بروی به او نمیرسی واین مثل “انسان” و “دنیا” است اگر انسان به دنبال دنیا برود هرگز به ان نمیرسد و هیچگاه از ان سیر نمیشود. “

همانطور که در روایت آمده است:“منهومان لا یشعبان طالب علم و طالب دنیا” دو گرسنه هرگز سیر  نمیشوند یکی طالب علم (علم حیات بخش معنوی) و دیگری طالب دنیا.

اما اگر به دنیا بی اعتنا باشی یقین بدان که دنیا به دنبال تو می اید و اگر فکر کنی که خیلی ها هستند که بر عکس عمل کرده و دنبال دنیا رفته اند و به ان رسیده اند و خیلی ها هم از دنیا رو گردانده اند و دنیا هم به دنبال انها نیامده بدان تو اشتباه میکنی و حقیقت را نفهمیده ای. زیرا کسی که به دنبال دنیا رفته و ثروتمند شده در واقع او به دنیا دست نیافته است بلکه دنیا به او دست یافته و از او نگهبان خوبی برای خود درست کرده است که از زخارفش(طلا و نقره) محافظت کند و بعد هم این نگهبان را میکشد و طلا و نقره را به فریب خورده بعدی میدهد و همین طور یک یک افراد را فریب میدهد و انها را به نگهداری از طلا و نقره اش میگمارد و دستمزد انها همه مرگ است .

و خوشبخت واقعی کسی است که این چنین نباشد بلکه بر دنیا سوار شود و مانند اسب سواری که اسب را رام میکند و بر او سوار میشود و بوسیله او به مقصد میرسد باشد تو باید چنین باشی و به دنیا سوار شوی و از ثروت هایش به اندازه ای که بتوانی کارهای شایسته انجام دهی و اختیارش کاملا دست تو باشد و هرگز نگذاری اختیار این اسب که نامش دنیا است از دستت خارج شود و او تو را به هر جا که دوست دارد ببرد و تو اختیاری از خود نداشته باشی.

اسرارانتظار/ص192- ارواح مهربان/ص155و156

آیه نوشت:اعلموا انما الحیوة الدنیا لعب و و لهو وزینة و تفاخر بینکم و تکاثر فی الاموال و الاولادکم…. و ما الحیوة الدنیا الا متاع الغرور. الحدید/20

بدانید که زندگانی دنیا به حقیقت بازیچه ای است کودکانه و لهو و عیاشی و ارایشی زنانه و تفاخر و خودستایی با یکدیگر و حرص افزودن مال و فرزندان … این حقیقت کار دنیاست…. و بدانید که دنیا جز متاع فریب و غرور چیزی نیست…

اللهم اجعل عواقب امورنا خیرا بحق الحسین"ع”

مطالب مرتبط

مردی آسمانی

خطر قساوت قلب برای روضه خوانها

بعضي ها ما را سرزنش مي کنند که چرا دم از کربلا مي زنيد و از عاشورا ؛ آنها نميدانند که براي ما کربلا بيش از آنکه يک شهر باشد يک افق است که آن را به تعداد شهدايمان فتح کرده ايم ، نه يک بار نه دو بار … به تعداد شهدايمان. شهيد آويني